============================================================
كه باز از كتاب خشكى نقل شده است. متقولات از كتاب العطر كه براى معتصم نوشتهه وا شده است نيز زياد است و از كتابهاى كسانى مانند ابوالحسن البصرى (در نهاية آن را به ه مصرى تصحيح كردهاند!) و خالدين العباس و احمدبن ايى يعقوب نيز زياد نقل شده است. در اينجا بايد بگويم كه «خشكى» منسوب است به «خشك» كه شهرى بوده أست از نواحى كابل و نزديك تخارستان (معجمالبلدان ياقوت، ذيل «خشك»).ج ابومعاذ جوانكانى يجه نام او در اين متن در دو جا به اشتباه جوازكانى (شماره 37، ذيل آزاذ درخت) وه جروكانى (شماره 435 ، ذيل دلفين) آمده است. اشتباه نخستين ناشى از غلط خوانى خود من بوده است، زيرا جوانكائى را در متن نسخه خطى بصورت «جوانكانى» با فاصلهآ ير حرف نون از كاف نوشته است كه من آن را جوازكانى تصور كردهام. اما صورت دومى همان جروكانى نوشته شده است.
ابوريحان در الجماهر (ص 204 ، ذيل مومياى) از او به ابومعاذ الجوامكانى ياد كرده انست و آنچه از او درباره مومياى در آنجا نقل شده است در صيدنه در ذيل مومياى جوه (شماره 1025) هم آمده است اما فقط به «ابومعاذم اكتفا شده است. مايرهوف هم دره و«امقدمه» اين نسبت را «جواركان» خوانده است اما از ياقوت صورت درست آن را كه «جوانكان» باشد نقل كرده است (مقدمه، ص 20، حاشيه آخر). آنچه در معجم البلدان ياقوت ذيل «جوانكان» آمده است منقول از الانساب سمعاتى است بدون ذكر مآخد.
سمعانى «جوانكان» را بفتح يا ضم جيم و فتح نون و كاف ضبط كرده است و گفته است كه آن از دهات جرجان است. ابوريحان در ذيل «آزاذدرخت» از كتاب تفاسير الادويه او نام برده است و ظاهرا هرچه او از ابومعاذ نقل كرده است (در حدود صد بار ) از همين كتاب ابومعاذ بوده است. ابومعاذ هم از كناش دمشقى (عيسى بن حكم دمشقى مشهور به ور سيح، ابن ابى اصيبعه، ص 178،177) نقل مى كند. عيسى بن حكم در نيمة اول قرن سوم هجري مى زيسته است. يك بار هم ابومعاذ از صاحب كتاب كافى نقل مي كند. كتاب ور الكافى فى الطب تأليف ابن مندويه ابوعلى احمدبن عيدالرحمن اصفهانى (متو فى در 410) است. نقل ابومعاذ از الكافى ذيل «مشكطرامشيره (شماره 967) آمده است. طبيب ديگرى كه ايومعاذ از او نقل كرده است على بن ربن طبرى از اطياى مشهور نيمهآ اول و قرن سوم است (نقل در ذيل «انفاقين» شماره 103). در ذيل «سجسبويه» (شماره 526) از كتاب صيدنهآ رازى و تذكره عبدوس نقل مى كند. عبدوس از اطباى معتضد بوده پنجاه و سه
Page 53