كريم كه در شأن كفار و آلهه باطله آنها وارد شده اند بر مسلمانان چسپان كرده حكم شرك مىكنند و حال آنكه كفار آلهه خود را متصرفين بالاستقلال مىدانستند و عبادت آنها مىكردند و به اين عبادت تقرب إلى الله مىجستند و هيچ مسلمانى اگر چه عامى باشد هيچ بزرگ را إله نمىداند و نه او را متصرف بالاستقلال مىداند بلكه فقط ارواح بزرگان را حيا و ميتا وسيله درگاه او تعالى مىكنند حالا مسألة مجاز و حقيقت را توضيح از آيات قرآن بشنو كه يك فعل را حقيقة منسوب به او تعالى مىكند باز همان فعل را مجازا منسوب به عباد مىكند هر كس مىداند كه حاكم او تعالى است كريمه ان الحكم الا لله اثبات بعد نفى تخصيص حكم به او تعالى مىكند باز مىفرمايد فلا وربك لا يؤمنون حتى يحكموك فيما شحر بينهم و هر كس مىداند كه زندگى و مردن به حكم او تعالى است حقيقة كريمه هو يحيى ويميت والله يتوفى الا نفس حين موتها باز مجازا همين فعل منسوب به ملك الموت مىكند كريمه قل يتوفاكم ملك الموت الذى وكل بكم شفائى بيمار به حكم او تعالى است حقيقة كريمه واذا مرضت فهو يشفين مگر مجازا منسوب به حضرت مسيح فرموده وابرئ الاكمه والابرص واحيى الموتى باذن الله اولاد دهنده او تعالى است حقيقة و مجازا حضرت جبريل ميگويد لاهب لك غلاما نركيا مولاى حقيقى به حكم الله ولى الذين امنوا و تعالى است مگر مجازا همين حكم منسوب بعباده فرموده است انما وليكم الله ورسوله (و) النبى اولى بالمؤمنين من انفسهم همچنان معين حقيقى او تعالى است و مجازى بندگان را امر فرموده است وتعاونوا على البر والتقوى و استعانت از عمل نيك نيز در قرآن منصوص است كريمه واستعينوا بالصبر والصلوة رهزنان دين اگر لفظ عبد منسوب به غير مىشنوند بى محابا او را مشرك

صفحہ 41