بيشتر بدان بلاد هجرت ميكردند كه: وفي الارض منأمى للكريم عن الاذى * وفيها لمن خاف القلى متحول (1) وگرچه باهمه فجايع وكشتارهاى هو لناكى كه امويان وعباسيان از اين ذريه طاهره كردند واز خنجر خون ريز ودل بى رحم آنان در اين راه قصور وكوتاهى ديده نشد، وباهمه كوشش پى گيرى كه اين دو سلسله حاكم در ريشه كن كردن شجره ء طيبه داشتند. از آنجاكه اين شجره اصلى ثابت داشت، طبعا " فروع ان بآسمان عزت وشرف ميرسيد، درحق تعالى وتقدس با اعطاى " كوثر " به حبيب خود محمد مصطفى صلى الله عليه وآله مقرر فرموده بود كه كثرت نسل وذريه ء أو بدانجا رسد كه: " لا يحصى عددهم ويتصل الى يوم القيامة مددهم " (مجمع البيان در تفسير سوره مباركه كوثر). وبگفته جرجاني (ره) ". أي محمد دل تنگ مكن از آنچه ايشان ترا " ابتر " ميخوانند كه ما ترا كثرتي در عقب ونسل فرزندان بدهيم كه بر زمين هيچ بقعه وخطه أي نماند، الاكه آنجا جماعتي از فرزندان تو باشند، نبينى، كه روز طف كربلا آن جماعت كافران كه اهل البيت را بكشتند از فرزندان حسين بن علي عليه السلام جز علي زين العابدين كسى ديگر نماند، خداى تعالى از نسل وى، تنها عالم را پركرد. " (تفسير گازر ج 10 ص 459). عدد علويان هر روز از روز گذشته بيشتر مى شد كه: إذا مقرم منا ذرا حدنا به * تخمط فينا ناب آخر مقرم (3) ولنعم ما قيل: أراد الجاحدون ليطفئوه * ويأبى الله الا ان يتمه

---

(1) از لامية العرب شنفرى (2) از اوس بن حجر. (*)

--- [ 89 ]

صفحہ 88