============================================================

كتاب الاصلاح 15. نظام المک، ص233 (ترجمه انگليسی، ص214).

16. استرن نتیجه میگیردکه این نام به صورت جدیلر "فشاپویه" یا پشاپویه تا زمان مای جدید به تام بتشی در استان تهران باق مانده است. به کتاب وی، "نخستین مبلغان اسماعیلی"، ص191 یادداشت 4 بنگرید.

17. نظام الملك، صص 263 -64 (ترجمة انگليسى، صص 214-15). استرن و والكر اين كتاب البيان را پيش از كتب الزينه ابوحاتم، لغتنامه دینی و کلامی که حتی در میان فضلای ستی معروف بود، میداتند (پایین صفحات 11 تا 13 را بنگرید).

استرن، نخستين ملغان اسماعيلى، ص194؛ والكر، نخستين تشيع فلسفی، ص51 را بنگرید.

18. نظام الملك، صص 264- 65 (ترجمه انگليسی، صص 215-216). والكر این امير حسین بن على را با مرورودی یکی مگیرد، کسی که، بنا بر شرح حالنویس روافض و بدعتگذاران زیدی، ابوالقاسم البستی (قرن پنجم ادهم)، امکان ظهور یک نفس عقلانی از یک موجود پیرو لذات نفسانی را مورد بحث قرار داده است. والکر، نخسین تشیع فلسفی، صص51-50.

19. نظام الملك، ص265 (ترجمة انگليسی، ص216).

20. برای مثال بنگرید به ف. دفتری، اسماعیلیان تاریخ و عقاید آنان (کمبریج، 1990)، صص 120-21؛ هالم، امراطوری مهدی (مونخن، 1991)، ص258 (ترجمه انحلیسی: امراطوری مهدی: قيام فاطمیان، ترجمه بونر (400808864 .84) (ليدن، 1996)، صص 289-90)؛ استرن، "نخستين مبلغان اسماعيلی"، ص195.

21. نظام الملک، ص265 (ترجمة انگليسی، ص216).

22. در سخن نظام الملک: "رهبری (ریاست) خانواده خلف را ترک کرد". نظام الملک، ص216.

23. استرن، "نخستين مبلفان اسماعيلی"، صص 197 -98. مقایسه کنید با ف . دفتری، اسماعیلیان، ص 121؛ مادلونگ، سلسلههای کوچک شمال ایران"، در تاریخ کمریج ایران، ج4، دوره از هجوم عرب2 سلجوقیان، طبع و نشر فرای (24.46م) (كمبريج، 1975)، ص 209.

،(.. f. 8059062427) 24. نظام الملک، ص266 (ترجمۀ انگليسی، ص 217). درباره مرداویج بن زیار بنگرید به بسورث مرداويج"، 12ت1، ج 6: 539. همچنین مقایسه کنید با استرن، "نخستین مبلغان اسماعیلی"، صص198-200. درباره اشغال و صرف ری توسط يوسف ین ابی الساج، بنگرید به مادلونگ، "سلسلههای کوچک"، ص231.

25. نظام الملك، ص 267 (ترجمۀ انگليسى، ص217). درباره مرداويج بن زیار، بنگرید به بسؤرث، "مرداویج"، 416، ج6: ص 539. همچنین رجوع کفید به استرن، "نخستین مبلغان اسماعیلی"، صص 200-204؛ مادلونگ، "سلسلههای کوچک"، صص1113-2112.

26. نظام الملك، ص 267 (ترجمه انگليسی، 18-217).

27. همان (ترجمة انگليسی، ص218).

28. ابن حجر عسقلانی، لسان الميزان، ج1 (بيروت، 1930/1971)، ص، 164. نسبتی که این حجر داده است، ينایر نظر استرن، نسبت دیگری درباره "و رسنانی" است. استرن همچنین اظهار نظر میکند که "ورستان" که این نسبت از آن گرفته شده، نام دهکده ای است در ناحية فشایويه، "نخستین مبلغان اسماعیلی"، صص1145-96، یادداشت 12.

29. دربارۀ کتاب الزينة، بنگرید به يادداشت 17 در بالا و پایین صص 13-11.

35. به ترتیب بنگرید به: رشیدالدین، جامع التواريخ، چاپ م. ت. دانش پژوه وم. مدرسی (تهران،، 1338 هجری شمسی/ 1965) (از این پس يه عنوان رشیدالدین مورد اشاره است)، ص12؛ کاشانی، زبدة التواریخ، چاپ م. ت. دانش پژوه (تهران، 13666 هجری شمسی/1988) (از این پس به عنوان کاشانی به آن اشاره میشود).

31. ابن النديم كتاب الفهرست، چاپ فلوگل (لایپ زیگ 18680(، ج 2: ص188 (ابوحاتم الورسنانى) وص 189 (ابوحاتم الرازى) (ترجمه انگليسى توسط داج (26866 .)، الفهرست ابن النديم (نيويورك، 1970)، ج1: ص468 (ابوحاتم الورسنانى) و ص 472 (ابوحاتم الرازی). اما برای "کتاب الجامع" بنگرید به بخش سوم زیر، به ویژه یادداشت 4.

32 عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بين الفرق، چاب م. م. عبدالحميد (قاهره، يىتاريخ)، ص 283.

سی وشش

صفحہ 40