============================================================
حرف الباء131 180. بنج 111000015 111080615و. 181005 11.200615 .
هو بالرومية هيوسقاموس و بالسريانية زرع شخرونا(1) و بالهندية هاتوراقال() ر الفزارى البنج جبلى و بستانى وهو بالفارسية گوز ماتل(2) و بالسندية دهطورا(3). و ليس البنج بجوز ماتل و لكن اقراص البنجيين(2) ربما نسبت الى جوز ماتل. و قيل فى البنج انه نوعان: اسود ارجوانى الزهر لاخيرفيه و ابيض ه اصفر الزهر و يقال له فى الاستعمال بنج ابيض اوالذى زهره اصفر للتمييز قالج اديسقوريدس ورقه عريض طويل اسود خشن اغصانه منتظمة رمانات ممتلية ه بزرا. والذى يشبه الخشخاش احمر الفقاح والاخر فقاحه كفقاح التفاح لين رسن ب القضبان احمرالبزر. وذكر ابوالحسن الترنجى البنج(6) و انه حشيشة الشرك (13 ابيض اللون عروقى و ربما تصحفه الاطياء و يظنونه بنجا.ه 2. در اصل: سخرونا، رجوع شود به لوو، نامهاى گياهان به آرامى، ص 2.381. بيشتر با ثاء سه نقطه مى تويسند. رجوع شود مثلا به برهان قاطع ذيل «جوز ماتل» 3. در فرهتگ پلاتس تورا- 117ف 11118 يا 081112 در برهان قاطع ذيل «جوز ماثل» گويد كه عوام آن را تاتوله گويند. تاتوله همان دهتوراى سندى و داتوراى لاتينى است. 4. در اصلر «المسمين» كه معنى ندارد. در ترجمه فارسى در اين موضع آمده است: «بنج جوز باثل نيست اما و عادت طايفهاى كه بنگ فروشند آنست كه قرصها سازند...» بنابراين بايد «البنجيين» خواند.
كريموف، 297، از عبارت قانون در ذيل بنج ««ويدخل فى التسمين» حدس ميزند كه بايد اقراص التسمين باشد. حدس من به جهت موافقيت با ترجمه فارسى است كه لايد نسخهاى كه دردست و مترجم بوده است البنجيين داشته است. 5. در اصل «البج و ظاهرا بايد چنين باشد زيرا ابوريحان مى گويد: «و ربما تصحفه الاطباء ويظنوته بنجا» و اگر در اصل بنج بود تصحيفى روعا نميداد. اما در همهآ كتب گاهى بنج را با شوكران يكى دانستهاند و اين ميرساتد كه اصل كلمه ينج بوده است. ع. لوو (نامهاى گياهان به آرامى 381) شواهدى دارد كه بنگى را در زبانهاى آرامى و عربى شوكران يهم مى گفتهاند. لو و حدس ميزتد كه ممكن است كلمة شوكران از اصل آرامى شكر به معنى بخدر مشتق باشد. در اين صورت حشيشة الشرك شايد حشيشة الشكر ياشد كه همان شوكران است.
181. بنجنگشت(1) مر .ا قلااق8، 21115 11152 قال الارجانى هونبات يلحق بالشجر فى يمظمه ينبت بقرب المياه فى مواضع
Страница 191